Rolnictwo ekologiczne odgrywa coraz większą rolę we współczesnym świecie – jest ono jednym z kluczowych rozwiązań problemu rosnącego zanieczyszczenia środowiska oraz środkiem do poprawy jakości żywności. Na to, czy dana uprawa może zostać uznana za ekologiczną, wpływ ma nie tylko metoda jej prowadzenia, ale również sprzęt w tym wykorzystywany. Dotyczy to przede wszystkim ciągników.
Poziom emisji
Dzisiejsze ciągniki rolnicze to w znacznej większości maszyny zasilane tradycyjnymi paliwami – przede wszystkim olejem napędowym. Dlatego kluczowym czynnikiem wpływającym na ekologiczność ich eksploatacji jest poziom ich emisji spalin. Aby pojazd mógł zostać uznany za ekologiczny, musi spełniać wymogi opisane w odpowiednich normach takich jak Stage V – przedstawia ona dopuszczalne poziomy tlenku węgla, węglowodorów, tlenków azotu i cząsteczek stałych w spalinach.
Dlaczego to tak ważne? Ponieważ to właśnie spaliny są głównym źródłem zanieczyszczeń, które przedostają się do gleb, a stamtąd do wód gruntowych i płodów rolnych, przyczyniając się do obniżenia ich jakości oraz wartości odżywczych.
Źródła zasilania
Poziom emisji trujących substancji do atmosfery i gleby można regulować, stosując odpowiednie rozwiązania technologiczne, np. bardziej wydajne silniki spalinowe, które wykorzystują mniej paliw. Alternatywą jest zastosowanie napędów hybrydowych. Rozwiązanie to jest już od lat dobrze znane na rynku motoryzacyjnym, ale dopiero od stosunkowo niedawna trwają prace nad wprowadzeniem go na rynek maszyn rolniczych. Zasada działania takiego systemu jest bardzo prosta – ciągnik wyposażony jest w ciągnik spalinowy, który w czasie zwykłej pracy przy okazji ładuje akumulator gromadzący energię elektryczną. Akumulator może zostać następnie zostać wykorzystany jako samodzielne źródło napędu dla silnika elektrycznego. Marka Farmtrac obecnie prowadzi prace nad ciągnikami rolniczymi wyposażonymi w takie rozwiązanie – mogą one pracować w kilku różnych trybach, między innymi Pure Electric (wykorzystanie wyłącznie silnika elektrycznego) oraz hybrydowym (czyli jednoczesnego wykorzystania silnika spalinowego oraz elektrycznego). Dodatkowym plusem napędów hybrydowych jest zredukowania zużycia paliwa, co przekłada się na niskie koszty.
Wyposażenie ciągnika
Nie tylko silnik ciągnika decyduje, czy dana maszyna może zostać uznana za ekologiczna. Ważne jest również jej wyposażenie. Przykład to standardowo już stosowana w ciągniku klimatyzacja, która potrafi znacznie zwiększyć zużycie energii w czasie upalnych dni – w wielu ciągnikach ponadto wciąż stosowane są szkodliwe dla środowiska czynniki chłodzące. Innym rozwiązaniem technologicznym, które wpływa na ekologiczność ciągnika, jest nawigacja GPS. W samochodach stosowana jest ona do wytyczani najkrótszej lub najszybszej drogi – w ciągniku z kolei pozwala ona tworzyć wirtualną mapę pola uprawnego. Dzięki niej operator ciągnika może z lepszą skutecznością prowadzić pojazd, unikając np. najeżdżania na obszary, które obrobione przy wcześniejszych przejazdach. Pozwala to zredukować ilość spalanego paliwa.
Ciągnik na miarę potrzeb
Każdy ciągnik powinien spełniać potrzeby gospodarstwa, w którym jest wykorzystywany. Zbyt mała moc ciągnika uniemożliwi wykonanie praca polowych, zbyt duża zaś będzie wiązać się z nieadekwatnie dużym spalaniem paliwa i tym samym podwyższoną emisją spalin. Dlatego tak ważne jest prawidłowe oszacowanie potrzeb i wybranie ciągnika, który te potrzeby spełnia.
Jeśli macie Państwo problem z oceną, jaki ciągnik będzie odpowiedni do Waszego gospodarstwa, zapraszamy do kontaktu – chętnie pomożemy w wyborze i rozwiejemy wszystkie wątpliwości związanie kwestiami technicznymi.
Eksploatacja ciągnika
Nawet niskoemisyjny, wyposażony w nowoczesny napęd oraz odpowiednie technologie ciągnik może okazać się mało przyjazny środowisku, jeśli będzie wykorzystywany w nieodpowiedni sposób. Zaniedbania eksploatacyjne mogą przyczyniać się do nadmiernego spalania, co przekłada się na wzrost emisji szkodliwych związków chemicznych oraz wzrost kosztów. Tutaj wszystko zależy od decyzji właściciela oraz wybranych metod pracy.
Co zrobić, by obniżyć zużycie paliwa? Przede wszystkim należy:
- utrzymać ciągnik w dobrym stanie technicznym – regularne przeglądy, wymiana zużytych elementów, takich jak filtry paliwa i powietrza, wymiana płynów eksploatacyjnych etc;
- dbać o opony – dobrze dopasowana szerokość opon oraz odpowiednie ciśnienie powietrze mają wpływ na możliwości uciągu ciągnika. Im lepszy uciąg, tym mniejsze zapotrzebowanie na moc, a tym samym mniejsze zużycie paliwa.
- pamiętać o ergonomii pracy – np. poprzez utrzymywanie obrotów silnika na najmniejszym możliwym do pracy poziomie. Wkręcanie silnika na wysokie obroty znacznie zwiększa pobór paliwa,
- dobierać odpowiednie sprzęty – ważna jest nie tylko masa maszyny, ale również jej zapotrzebowanie na moc. Korzystanie z maszyn lekkich i o poborze nieadekwatnie niskim w stosunku do możliwości ciągnika prowadzi do sytuacji, w której wykonanie danej pracy zajmuje więcej czasu, niż przy wykorzystaniu maszyn cięższych i większych wymaganiach co do mocy. Tym samym praca z nimi pochłania więcej energii i prowadzi do nadmiernej emisji.
